9 juli 2020, stemming om kunstenaars en technici te helpen of niet?

Ter herinnering: aanstaande donderdag 9 juli worden de adviezen besproken ivm het wetsvoorstel 1154, dat kunstenaars en technici van de sector wil helpen. De Kamer zal de gevraagde adviezen (Raad van State en Rekenhof) bespreken in de plenaire zitting van de Kamer. Maar vooral hopelijk overgaan tot de stemming van het wetsvoorstel! Ondertussen blijven we #Stillstanding !

Twee adviezen

Raad van State

verschillende politieke partijen hadden tijdens de chaotische zitting in de Kamer op 18 juni gevraagd naar een advies van de Raad van State. Dit was de zoveelste vertraging in het proces om de vier sociale maatregelen om kunstenaars en technici die door de mazen van het net vallen, te helpen.

We lezen nu dat het Advies van de Raad van State inhoudelijk vrij gunstig is. Ondertussen wachten we al 3 maanden op goedkeuring van de gevraagde 4 crisismaatregelen (*) voor de culturele sector! Deze 4 maatregelen zijn:

• 1. Artiesten die een werkloosheidsuitkering ontvangen mogen deze onbeperkt cumuleren met inkomsten uit auteursrechten en naburige rechten (artikel 2).
• 2. De referteperiodes voor het behoud van de eerste uitkeringsperiode met het hogere uitkeringsbedrag (60% van het geplafonneerd brutomaandloon) worden verlengd (artikel 3 en 4).
• 3. De referteperiode voor de vaststelling van het recht om een niet-artistieke jobaanbieding te weigeren wordt verlengd (artikel 5).
• 4. Werkloosheidsuitkeringen worden toegankelijk voor alle personen die minstens tien artistieke of technische activiteiten in de artistieke sector hebben uitgeoefend of gedurende twintig dagen dergelijke activiteiten hebben uitgevoerd in de periode van 13 maart 2019 tot 13 maart 2020 (artikel 6).

Rekenhof

het Advies van het Rekenhof is genuanceerd:

1. Cumul met auteursrechten
Artiesten geven jaarlijks hun inkomsten die ze verwerven naast hun werkloosheidsuitkering aan bij de RVA. De RVA berekent vervolgens of deze inkomsten het drempelbedrag3 overschrijden en bepaalt vervolgens tot hoeveel het dagbedrag van de werkloosheidsuitkering moet worden beperkt. De te veel uitbetaalde uitkeringen worden van de artiesten teruggevorderd.
De budgettaire impact is beperkt. Dit zeggen wij al jaren: kunstenaars die heel veel auteursrechten verdienen, organiseren zich eerder als zelfstandige in hoofdberoep en maken geen gebruik van de kunstenaarsregeling in de werkloosheid! :
”Aangezien de uitgaven in 2020 25,1% hoger liggen, zal het totaal te recupereren bedrag omwille van auteursrechten op jaarbasis 3.834,92 euro bedragen wanneer er wordt uitgegaan van dezelfde verhouding. Aangezien de maatregel volgens het wetsvoorstel zou ingaan op 1 april 2020 en dus slechts drie van de vier kwartalen beloopt, is het maximale bedrag 2.876,19 euro (3.834,92 euro/4*3). Daarnaast is er een potentiële groep van artiesten met een hoog inkomen uit auteursrechten, die op basis van de voorgestelde aanpassing alsnog een werkloosheidsuitkering kunnen aanvragen. Dat zou de kostprijs van de maatregel verhogen.”

2.1. Referteperiode ‘Werklozen die artikel 116 reeds hebben verworven’
”Het Rekenhof acht de budgettaire impact van dit artikel beperkt. Het verlengen van de referteperiode geeft immers geen nieuw voordeel aan werklozen, maar herstelt de normale referteperiode naar een periode waarbinnen artistieke activiteiten mogelijk zijn. Bovendien valt het aantal rechthebbenden dat er niet in slaagt om drie artistieke werkdagen te bewijzen volgens de RVA te verwaarlozen.”
2.2. Referteperiode ‘Werklozen die artikel 116 nog niet hebben verworven’“Ook voor de werklozen die artikel 116 nog niet hebben verworven acht het Rekenhof de budgettaire impact van dit artikel beperkt. Het verlengen van de referteperiode geeft ook hier geen nieuw voordeel aan deze werklozen, maar herstelt de normale referteperiode naar een periode waarbinnen artistieke activiteiten mogelijk zijn. Enkel indien de activiteiten in de artistieke sector volledig zouden hernemen, hebben artiesten een groter voordeel dan voor de coronaperiode, omdat ze dan zowel activiteiten van vóór de coronaperiode als na de coronaperiode kunnen in rekening brengen. Het valt echter niet te voorspellen hoe de activiteiten van de artistieke sector zullen evolueren.”

3. Bevriezing van de referteperiode van de beschikbaarheid
”Het Rekenhof acht de budgettaire impact van deze maatregel beperkt omwille van de redenen als vermeld in punt 3.2. (opmerking = punt 2.1 en 2.2. in deze nieuwbrief). Door een gebrek aan cijfers over weigering van werkaanbiedingen bij artiesten valt de impact overigens niet precies te ramen.”

4. Aanpassing minimumvereisten recht op uitkering
Het wetsvoorstel verlaagt de drempel om toegang te krijgen tot werkloosheidsuitkeringen voor artiesten en technici uit de artistieke sector. Deze zouden recht hebben op een werkloosheidsuitkering indien ze tien activiteiten of twintig gewerkte dagen in de artistieke sector kunnen aantonen. Artiesten, maar niet technici, kunnen dat recht eveneens verkrijgen indien ze twintig gewerkte dagen kunnen aantonen. Om dit aantal te bereiken kunnen artiesten, maar niet technici, ook gebruik maken van de cachetregel.
Opmerking: wegens enkele technische redenen zijn “de aantallen in tabel 1 hieronder overschat.”
”Voor zover de doelgroep nog uitbreidt met 1.954 artiesten, zou dit leiden tot een bijkomende kost van 17.951.964,66 euro voor 2020 et 21.809.688,24 euro voor 2021, wat voor 2020 een totaalbedrag zou opleveren van 83.971.830,60 euro en voor 2021 een totaalbedrag van 102.016.658,40 euro. Het Rekenhof wijst erop dat deze raming uitgaat van een maximale uitbreiding van de doelgroep, zodat de vermelde bedragen zeker overschat zijn.”

ECHTER dient rekening gehouden te worden met discussie of dit recht blijft doorlopen of niet. Vanuit de sector zelf werd reeds eerder aangegeven dat de bedoeling van deze maatregelen enkel was om de crisisperiode te overbruggen. Bij twijfel dient men dus een amendement in te voeren dat dit ontegensprekelijk verduidelijkt.
”Hoewel in deze doelgroep dus ook bestaande uitkeringsgerechtigden zullen zitten, tonen de aantallen in tabel 1 aan dat de doelgroep met deze maatregel mogelijk uitbreidt. Hoewel niet iedereen een werkloosheidsuitkering zal aanvragen, zou dit het aantal artiesten met een uitkering, en bijgevolg de kostprijs, behoorlijk kunnen opdrijven. Bovendien creëert deze maatregel het recht op een uitkering en blijft dit recht doorlopen nadat het verworven is. De kostprijs is daardoor niet beperkt tot deze coronaperiode, maar kan ook de volgende jaren leiden tot extra kosten.”

CONCLUSIES

• “De toelating om een uitkering te combineren met een inkomen uit auteursrechten zal in ieder geval een geringe budgettaire impact hebben.”
• ”De ‘bevriezing’ van referteperiodes waardoor artiesten verlengd het hogere uitkeringsbedrag ontvangen (punt 3.2) zou een impact kunnen hebben op een deel van een groep van een 600- tal artiesten en een onbekend aantal technici. De budgettaire impact hiervan valt niet precies te ramen, maar zal zeer beperkt zijn, aangezien er omwille van andere corona-maatregelen momenteel al een bevriezing is tot en met 31 augustus 2020.”
• “De ‘bevriezing’ van referteperiodes voor het aanvaarden van een niet-artistieke job (punt 3.3.) is een bevoegdheid van de gewesten en er zijn geen cijfers beschikbaar over weigeringen van niet-artistieke jobs. In elk geval zal het ook hier om een kleine groep gaan, waardoor de budgettaire impact beperkt is.”
• “De uitbreiding van de doelgroep door het verlagen van de toelatingsvoorwaarden (punt 3.4) kan evenmin precies worden berekend. Niettemin zijn er, op basis van cijfers van de RSZ, indicaties dat deze maatregel het aantal uitkeringsgerechtigde artiesten sterk zou doen toenemen, wat bijgevolg ook zou leiden tot een stijging van de uitgaven. Op basis van de gemiddelde uitkering per artiest in 2019 en de eerste maanden van 2020, raamt het Rekenhof de meeruitgaven op maximaal 83.971.830,60 euro voor 2020 en op maximaal 102.016.658,40 euro voor 2021. Deze bedragen gaan uit van een maximale uitbreiding van de doelgroep, zodat zij zeker overschat zijn.”

Ter vergelijking: de totale kosten voor zelfstandige overbruggingsrecht = om en bij twee miljard euro, was het niet?

MEER INFO: http://www.artistsunited.be/nl/nieuws

--

• Nu meer dan ooit hebben we jou nodig om onze strijd voor kunstenaars nog harder te kunnen voeren. Steunen? Dat kan je het makkelijkste doen via artistsunited.be/nl/word-nu-lid
• Plus que jamais, Artists United a besoin de vous pour renforcer encore plus notre lutte pour les artistes. Soutenir Artists United?: artistsunited.be/fr/content/devenez-membre
• Now more than ever, we need you to help us fight for artists even harder. Join us. The easiest way to do this is via artistsunited.be/nl/word-nu-lid