Artiesten rechten en statuut: Minister Peeters en Wouter Beke to the rescue?

Op 11 januari had ArtistsUnited samen met Filip Peeters en Johan van Assche van de Acteursgilde een vergadering met Minister van Werk Kris Peeters en voorzitter van CD&V Wouter Beke over de eerder gemelde problemen ivm regels voor kunstenaars.
Twee punten op de agenda: Rechten & billijke vergoeding voor kunstenaars plus Statuut, RVA & mogelijke oplossingen voor wat enkel kan omschreven worden als het 'taakloondrama'.

Rechten
Wat rechten betreft was er een nieuwe regeling in 2014 tot stand gekomen. Recent werd een nieuw voorstel gelanceerd met een uitzondering voor de zogenaamde 'directe injectie': een handig uitvindsel (ten voordele) van kabelmaatschappijen (zoals Telenet) die stellen dat er geen kabelrechten voor kunstenaars zijn omdat het gaat over het 'direct injecteren' van de (artistieke) content en zij dus niets moeten betalen aan kunstenaars...

Nice try, try again
Wij zijn het daar uiteraard niet mee eens. Een technologieneutrale definitie is nodig zodanig dat de rechten van de kunstenaars - die tot slot toch de content creëren en uitvoeren! - gevrijwaard worden. Loon naar werk aub en een beetje respect voor de kunstenaars die iedereen - ook de bonzen van Telenet e tutti quanti- laten genieten van al die mooie momenten..

Johan van Assche van de Acteursgilde verduidelijkt een en ander: Telenet betaalt al heel lang geen rechten meer aan de beheersmaatschappijen die de rechten voor kunstenaars beheren. Dit is onaanvaardbaar. Telenet heeft een verdienmodel op basis van het aanleveren van content, waarom zouden ze dan niet moeten betalen?? Die content wordt wel geleverd door kunstenaars!

Dit is inderdaad van de pot gerukt en erg deloyaal van Telenet of anderen die vinden dat de mensen, de kunstenaars die deze content mogelijk maken niet vergoed zouden dienen te worden!

Minister Peeters reageert door te stellen dat het debat niet beëindigd is en dat hij de gemaakte opmerkingen goed gehoord heeft en deze zullen behandeld worden.
Hij plaatst wel vraagtekens bij de hoge werkingskosten (tot 30%) van sommige beheersvennootschappen.
(Noot van de redactie: dit gaat over bepaalde vennootschappen en is zeker niet de standaard. Bij Playright waren de werkingskosten bijvoorbeeld 564.252.28 euro in 2015.
De werkingskosten overschrijden weliswaar de - niet erg duidelijk waarop gebaseerde - wettelijk parameter van 15% maar zijn zeker niet 30% of meer zoals bij sommige anderen, zie aub ook *).

Statuut en taakloon, misbruik?
Ook wat betreft de RVA en de saga omtrent de taaklooninterpretatie benadrukt de Minister dat het helemaal niét de bedoeling is om de kunstenaars het leven moeilijker te maken. Hij maakt wel een koppeling met eventueel oneigenlijk gebruik van bepaalde regels in de werkloosheid door sommigen.

ArtistsUnited heeft de gelegenheid enkele nuances aan te brengen bij monde van haar gedelegeerd bestuurder Servaas Le Compte :
Het eventuele misbruik situeert zich niet bij het bestaan van taakloon op zich. Wegens de verstrenging van de regels in 2014 en de invoering van de cumulberekening is het namelijk afgeblokt dat men nog een hoog bedrag op 1 dag kan verdienen en tezelfdertijd de rest van de maand een uitkering kan krijgen (al is de parameter om dat te 'regelen' bijzonder slecht gekozen! Zie ook **)

Verder is er sinds 2014 ingevoerd dat om de eerste maal de Neutralisatieregel (Voordeelregel, vaak 'statuut' genoemd) te mogen toepassen men eerst 156 dagen dient te bewijzen (waarvan minstens 104 artistiek). Voor 2014 was dat - afhankelijk van regio - 3 dagen (Brussel en Wallonië) tot 312 dagen (Gent bijvoorbeeld) als artiest bewijzen.

Echter, het klopt dat die verstrenging in 2014 compleet heeft nagelaten om iets te doen aan het eventuele oneigenlijke gebruik van de Voordeelregel (men kon voor 2014 ook als niet-artiest wel via een of andere snuggere dienstenprovider aan 3 'artistieke' contracten komen om de eerste maal in het systeem te raken en te blijven...

De strengere interpretatie van wat wel of niet taakloon is die RVA heeft doorgevoerd sinds oktober 2017, treft echter ALLE kunstenaars, ZONDER dat diegenen die eventueel oneigenlijk in het systeem gekomen zijn vòòr 2014, geraakt worden.
Zowel de Acteursgilde als ArtistsUnited benadrukken ook nog eens dat er blijkbaar geen cijfers zijn over hoeveel personen er oneigenlijk gebruik zoùden maken van de regels.

Alleszins gaat het niet op om 100% van de kunstenaars te treffen met bepaalde maatregelen om te pogen enkele procenten van oneigenlijk gebruik tegen te gaan. Er zijn andere oplossingen mogelijk. Daarom overhandigen ArtistsUnited en de Acteursgilde hun discussienota met een voorstel ter verbetering van de regels voor kunstenaars aan minister Kris Peeters en voorzitter Wouter Beke (Leden kunnen deze nota bekomen op eenvoudig verzoek via support@@artistsunited).

De minister neem acte van de aangehaalde zaken en belooft deze te bestuderen. Wij danken de minister en voorzitter, alsook hun medewerkers uitdrukkelijk voor dit constructieve gesprek en houden jullie op de hoogte uiteraard!

* Beheerskosten
Het is niet duidelijk vanwaar de grens van 15% beheerskosten kwam toen die in 2014 in de wet werd ingevoerd; het heeft verder geen zin om éénzelfde drempel aan te houden voor alle beheersvennootschappen, van Toneelfonds Janssens (omzet: 20.000 eur) tot Sabam (omzet: meer dan 300 mio eur): af te rekenen prestaties, aantal leden, inningsmodaliteiten, complexiteit van verdelingsregels, documentatievereisten enz zijn verschillend van beheersvennootschap tot beheersvennootschap. De wet voorziet nu wel sinds kort om te differentiëren in die drempel van 15%, wat realistischer zou moeten zijn.

** Cumulberekening: wat, een beetje geschiedenis en een cijfervoorbeeld
Vandaag krijgt een artiest die gewerkt heeft via taakloon in het volgende trimester eventueel af te rekenen met “niet vergoedbare dagen”
Er wordt daarbij vanuit gegaan dat een artiest die betaald werd per taak vergoed werd voor meer dagen dan de dag waarvoor hij betaald werd. Hij heeft dan voor een aantal dagen “onterecht” een uitkering ontvangen. Die "onterecht" vergoede dagen worden later (in het volgende trimester) niet vergoed. Deze cumulregel zorgt voor veel bijkomend administratief werk bij RVA, kunstenaars en uitbetalingsinstellingen, ze wordt als niet fair en discriminatoir ervaren en ze hanteert een ingewikkelde en tijdrovende berekening.

Waarom niet fair?
De huidige parameter voor de cumulberekening is niet fair. De gemiddelde cao-verloning in de sector is namelijk hoger dan de parameter die gehanteerd wordt. Dat betekent dat wanneer men een normale verloning krijgt, men daardoor afgestraft wordt gezien de cumulberekening bepaalt dat men dagen uitkering verliest (niet-vergoedbare dagen) in het daaropvolgende kwartaal indien men meer verdient dan het parameter-bedrag!

Toen enkele jaren geleden deze parameter werd besproken in het overlegcomite van de RVA, wou men deze parameter nog lager zetten. Na tussenkomst van Servaas Le Compte, toen nog werkzaam bij een andere organisatie, heeft men op zijn vraag die parameter verhoogd. Dit echter slechts met 50% Echter had men geen oren naar het feit dat ondanks die verhoging met 50%, die parameter nog steeds lager is dan een minimale CAO verloning. De boodschap aan hem was toen dat hij blij mocht zijn met wat er binnengehaald was en dat er niet meer mogelijk was. Men had geen oren naar de waarschuwing dat dit tot problemen zou leiden. Jammer dat voorspellingen soms uitkomen...

Een cijfervoorbeeld
Cao podiumkunsten loonklasse A kunstenaars, 4886,96 euro bij hoogste anciënniteit. Gedeeld door 26 (uitkeringsgerechtigde) dagen = een parameter van 180,26 ipv de huidige parameter van 90,15. Zelfs bij laagste anciënniteit zou het parameterbedrag moeten zijn 2.536,34/26 = 97,55. Een gemiddelde zou dan 138,90 euro als parameter dienen te zijn.
Het absurde is nu dat wanneer men betaald wordt volgens CAO men daarvoor afgestraft wordt omdat de gehanteerde paramater lager is dan het minimum CAO loon.

Indien je meer info wenst, gebruik support@artistsunited.be
Sluit je ook aan bij onze (en jouw!) belangenorganisatie ArtistsUnited, met een hart voor kunstenaars! Dat kan erg eenvoudig, surf snel naar http://www.artistsunited.be/nl/word-nu-lid en volg de eenvoudige stappen om lid te worden :-) Dank je!

#statuut#taakloon #kunstenaarsstatuut #artistsunited#acteursgilde